Weetjes over wijnbouw

Deze week berichtte de NOS over de Nederlandse wijnbouw. “Alleen een Hollandse zomer kan de oogst nog redden”. Welke factoren zijn van belang bij wijnbouw? Is alleen zon voldoende? Waarom is het ene gebied geschikter voor wijnbouw dan het ander?

Klimaat

We hebben het er elke dag over: het weer, hoe het verandert, dat het steeds extremer lijkt te worden, dat het zo heet is voor de tijd van het jaar, dat de zomer niet door zet. Voor de wijnbouw is, onder andere, het weer van groot belang. Niet alleen de Nederlandse wijnboeren ervaren deze uitdaging.

Wijnbouw is mogelijk tussen de 30e en 50e graad noorder- en de 30e en 50e zuiderbreedte. In die gebieden is de winter niet te koud, de zomer warm genoeg, de herfst met af en toe wat neerslag en warmte. Nederland ligt op de 51e graad en dus net buiten de grens. Toch zijn er een heel aantal wijnboeren in Nederland die het doen en lekkere wijn produceren!

Zon (waar we in Nederland nog wel eens gebrek aan ervaren) rijpt de druiven. Hoe meer zon, hoe rijper de druif en des te hoger suikergehalte in de druif. Tijdens de vergisting van de druif zet suiker zich om in alcohol. Het is voor de Nederlandse wijnboeren dan ook een uitdaging om de wijn niet te zuur te krijgen. Net zoals het voor de Macedonische wijnboer een uitdaging is juist wat zuren in de wijn te krijgen, zonder een teveel aan alcohol. Ieder klimaat heeft zijn eigen uitdaging.

In Nederland hebben we in het voorjaar nog vorst gehad. Dit vernietigt de knoppen van de druifstok, waardoor de opbrengst lager kan zijn. Hagelbuien kunnen ook op meerdere momenten een verwoestende uitwerking hebben. Als het vroeg hagelt, worden de jonge uitlopers van de stok kapot gemaakt, als het laat hagelt gaat de druif kapot en rotten. Teveel regen kan de druif ook doen rotten en te weinig zon zorgt voor onrijpe druiven met een te laag suiker gehalte. Tot slot is teveel bladgroei nadelig voor de groei van de trossen en kan een slechte bevruchting (door bijvoorbeeld storm) ervoor zorgen dat 1 tros zowel rijpe als onrijpe druiven bevat.

Het weer is dus van enorm belang bij het verbouwen van druiven. Er zijn veel technische instrumenten die de wijnboeren helpen de oogst te beschermen, maar deze zijn vaak kostbaar en niet voor iedere wijnboer weggelegd. Daarnaast is moeder natuur de baas en kun je je niet overal tegen wapenen.

Bodem

Druifstokken kunnen op iedere bodem wel groeien, maar hoe vruchtbaarder de grond, hoe hoger de opbrengt en hoe slechter de kwaliteit!  In een bodem waarin een wijnstok zijn wortels diep de grond in moet laten gaan om voedingsstoffen op te nemen, groeien de beste druiven. Druiven nemen hierdoor de smaak van de grond in zich op. Dit is een van de redenen waarom een Sauvignon Blanc uit Frankrijk anders smaakt dan die uit Macedonië. Iedere grond maakt een andere wijn. De Macedonische grond geeft de wijn een volle smaak en veel geur.

Ligging van de wijngaard

Het is niet voor alle wijngaarden te zeggen wat qua ligging het beste is. Wanneer er weinig zon is, wil je de wijngaard op een plek hebben waar de zon maximaal kan schijnen. In een warm klimaat wil je wat schaduw bieden. Waait het hard, dan ligt een wijngaard beter beschut. Waait het niet en is het warm, dan is water in de buurt weer ideaal zodat de koele bries van het water de druiven kan afkoelen en voorzien van vochtige lucht. Er wordt dus per gebied gekeken naar wat het beste is en daarnaast is de vraag wat voor wijn je wilt produceren. Ga je voor zoet of hoog alcoholpercentage dan heb je de zon nodig. Ga je voor hogere zuren dan zal er meer beschutting moeten zijn.

Druivenras

Natuurlijk is de druivenras van invloed op de wijn die geproduceerd wordt. Ieder ras geeft zijn eigen smaak. Iedere druif die geschikt is om wijn van te maken (Vitis Vinifera) is van binnen kleurloos. Daarom is het mogelijk om van blauwe druiven witte wijn te maken. Rode wijn ontstaat doordat de druiven na het persen weken in de schil. Wanneer er van blauwe druiven witte wijn wordt gemaakt, wordt de schil direct na het persen verwijderd. Een voorbeeld van een blauwe druif die we allemaal kennen, waar witte wijn van wordt gemaakt is Pinot Noir.

In veel wijngebieden gelden strikte regels en mag de wijnboer dus niet zelf bepalen van welke druivenrassen hij wijn wil maken. Daarnaast kan niet iedere druifsoort in elk klimaat groeien en hebben wijnboeren dus niet altijd vrije keuze in aan te planten rassen.

Wijnbouwer

Al deze variabelen samen maken het verbouwen van druiven voor de productie van wijn en de productie zelf echt een kwestie van vakmanschap. De wijnboer leert met vallen en opstaan de perfecte druif voor zijn wijngaard te verbouwen en probeert ieder jaar weer dezelfde kwaliteit te halen.

Always wine o’clock

Het is een van de dingen die maakt dat wijn zo’n interessant product is. Het is geen gewas die je op elke plek kunt kweken, er komt zoveel bij kijken en vooral het stuk vakmanschap en menselijke inzet die het verschil kan maken, maakt het zo bijzonder. Wijn is niet makkelijk, iedere fles en ieder glas is anders. De geur, de kleur, de smaak, de temperatuur, de omgeving en zelfs je eigen gemoedstoestand is van invloed en maakt dat (ik spreek voor mezelf) ik er zo van kan genieten. Op ieder moment kan dat een andere wijn zijn. Als je van wijn houdt, hoef je niet voor één soort te gaan. Laat mij je adviseren. Omschrijf jouw avond, eten, tijdstip, gezelschap en ik zoek iets voor je uit wat jouw moment nét dat beetje extra kan geven. Geniet ervan, it’s always wine o’clock.